Tại Nice, Pháp, trong khuôn khổ Hội nghị Đại dương Liên hợp quốc lần thứ 3 (UNOC3), Phiên họp 3 (Ocean Action Panel 3): “Huy động tài chính cho các hành động đại dương nhằm hỗ trợ SDG 14” đã diễn ra vào sáng ngày 10/6/2025.
Buổi thảo luận này thu hút sự tham dự của các quan chức cấp cao và chuyên gia tài chính quốc tế, với mục tiêu tìm giải pháp thu hẹp khoảng cách tài chính cần thiết để bảo vệ đại dương.
Chủ trì Phiên họp là hai bộ trưởng từ Iceland và Jamaica, với Bà Karen Sack – Giám đốc điều hành Ocean Risk and Resilience Action Alliance làm điều phối. Các diễn giả chính bao gồm: Mafalda Duarte (Green Climate Fund) gọi đại dương là “bộ điều hòa khí hậu lớn nhất của Trái đất”, nhấn mạnh tác động lớn từ các giải pháp dựa trên đại dương.
Theo Ban Thư ký UNOC 3, mức cam kết tài chính cho SDG 14 từ năm 2010 đến nay chỉ đạt 30 tỷ USD, trong khi nhu cầu ước tính lên tới 175 tỷ USD mỗi năm để đạt được các mục tiêu của SDG 14. Điều này cho thấy sự chênh lệch lớn và lý do tại sao phía UNOC3 phân kỳ nguồn lực cho các hành động quy mô lớn.
Từ 2016 đến nay, quỹ GCF cam kết 1,3 tỷ USD cho bờ biển và đại dương, thu hút thêm 1,5 tỷ USD hỗ trợ từ tư nhân. Mathias Cormann (OECD) nhận định nền kinh tế đại dương nếu là quốc gia thì sẽ đứng thứ năm thế giới; chỉ ra 65% trợ cấp cho nghề cá đang hỗ trợ khai thác quá mức thay vì bảo tồn. Pradeep Kurukulasuriya (UNCDF) cảnh báo rằng “không thể chỉ trông cậy vào ODA” và mô tả việc xây dựng “One Ocean Finance Facility” là cần thiết để thu hút tài chính tư nhân. Ulrike Decoene (AXA) nhấn mạnh vai trò của bảo hiểm trong giảm rủi ro đầu tư đại dương, cảnh báo 38% dân số toàn cầu sống cách biển dưới 100 km đang có nguy cơ mất tài sản nếu không có rạn san hô, rừng ngập mặn. Dona Bertarelli (Dona Bertarelli Philanthropy) đề xuất nguyên tắc “đảo ngược gánh nặng chứng minh”, tức nhà khai thác phải chứng minh không gây hại với đại dương trước, qua đó thúc đẩy tài chính tư nhân cho bảo tồn biển.
Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn, Cục trưởng Cục Biển và Hải đảo Việt Nam Nguyễn Đức Toàn cùng đoàn đại biểu Việt Nam tham dự phiên thảo luậnTrao đổi với phóng viên bên lề sự kiện, Cục trưởng Cục Biển và Hải đảo Việt Nam Nguyễn Đức Toàn cho biết: “Việt Nam nhìn nhận rõ mức thiệt hại nếu không hành động: từ suy giảm đa dạng sinh học đến nguy cơ mất sinh kế ven biển… Chúng tôi mong muốn thúc đẩy cơ chế hợp tác tài chính xanh, đặc biệt hỗ trợ các nước đang phát triển chia sẻ dữ liệu và nguồn lực chuyên môn”.
Phiên 3 của UNOC 3 nhấn mạnh rằng khoản đầu tư 175 tỷ USD hàng năm là không thể tránh khỏi để bảo vệ đại dương - nền tảng cho khí hậu, đa dạng sinh học và an ninh lương thực. Cách tiếp cận nhấn mạnh: phối hợp giữa ODA, tài chính tư nhân, bảo hiểm, chính sách carbon và tài trợ phát triển.