Hội thảo khởi động Dự án “Hỗ trợ thực hiện Kế hoạch hành động quốc gia về chất thải nhựa đại dương trong bối cảnh phục hồi xanh hậu COVID-19 tại Việt Nam”

Quang cảnh Hội thảo khởi động Dự án. Ảnh: Muôn Nguyễn

Tham dự Hội thảo có ông Nguyễn Đức Toàn - Cục trưởng Cục Biển và Hải đảo Việt Nam; bà Francesca Nardini - Phó Trưởng đại diện, Chương trình phát triển Liên hợp quốc Việt Nam; bà Hà Thị Thanh Hương - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Gia Lai; cùng đại diện các Bộ, ban ngành và các đối tác.

Dự án “Hỗ trợ thực hiện Kế hoạch hành động quốc gia về chất thải nhựa đại dương trong bối cảnh phục hồi xanh hậu COVID-19 tại Việt Nam” do Quỹ Môi trường toàn cầu (GFP) tài trợ thông qua UNDP và triển khai trong 4 năm với mục tiêu: Tăng cường thực hiện Kế hoạch hành động quốc gia về quản lý rác thải nhựa đại dương đến năm 2030 ở cấp quốc gia và thí điểm tại tỉnh Gia Lai, góp phần phục hồi xanh sau COVID-19, thông qua các hoạt động hỗ trợ Khung chính sách về nhựa đại dương và thay đổi hành vi để đẩy nhanh quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế tuần hoàn. Dự án gồm 3 hợp phần chính: hoàn thiện khung chính sách, thể chế; thúc đẩy thay đổi hành vi và thí điểm mô hình kinh tế tuần hoàn tại Gia Lai; quản lý tri thức, giám sát và nhân rộng mô hình.

Cục trưởng Cục Biển và Hải đảo Việt Nam Nguyễn Đức Toàn phát biểu khai mạc Hội thảo. Ảnh: Muôn Nguyễn

Phát biểu khai mạc, Cục trưởng Nguyễn Đức Toàn cho biết, kinh tế biển Việt Nam trong những năm qua đã đạt được nhiều thành tựu trên các lĩnh vực hàng hải, du lịch, thủy sản, năng lượng tái tạo ngoài khơi, dịch vụ hậu cần biển. Tuy nhiên, song song với sự phát triển đó, chúng ta đang phải đối mặt với thách thức ngày càng nghiêm trọng của ô nhiễm môi trường biển, đặc biệt là rác thải nhựa đại dương. Ở Việt Nam, rác thải nhựa ven biển cũng ghi nhận xu hướng gia tăng rõ rệt, gây áp lực lớn lên hệ sinh thái biển và các cộng đồng ven biển. Nhận thức được vấn đề này, năm 2019, Chính phủ Việt Nam đã ban hành Kế hoạch hành động quốc gia về quản lý chất thải nhựa đại dương đến năm 2030, bao gồm các mục tiêu và khung thời gian cụ thể để giảm thiểu chất thải nhựa đại dương ở Việt Nam. 

Cục trưởng Nguyễn Đức Toàn nhấn mạnh, với đại dịch COVID-19 vừa qua, chúng ta đã chứng kiến sự thay đổi sâu sắc trong mọi lĩnh vực của đời sống - từ kinh tế, xã hội cho đến môi trường. Đại dịch đã ảnh hưởng nặng nề đến các ngành kinh tế biển như du lịch, thủy sản, vận tải biển, song đồng thời cũng để lại một “di sản môi trường” đáng lo ngại: lượng rác thải nhựa tăng vọt, đặc biệt là các sản phẩm nhựa dùng một lần như các sản phẩm nhựa sử dụng một lần, khẩu trang, chai/lọ, bao bì y tế và đồ dùng sinh hoạt. Đại dịch đã qua, nhưng những bài học về phát triển bền vững vẫn còn nguyên giá trị.

Trong bối cảnh Việt Nam đang chủ động và tích cực hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng, linh hoạt, hiệu quả theo tinh thần Đại hội XIII của Đảng, cùng với tiềm năng rất lớn về biển, hướng tới mục tiêu trở thành quốc gia mạnh về biển, giàu từ biển, ông Nguyễn Đức Toàn mong muốn UNDP, UBND tỉnh Gia Lai và các bên liên quan tiếp tục đồng hành, hỗ trợ trong các hoạt động và nhiệm vụ quản lý nhà nước liên quan đến phát triển bền vững kinh tế biển nói chung và quản lý rác thải nhựa đại dương trong thời gian tới. 

Bà Francesca Nardini - Phó Trưởng đại diện, Chương trình phát triển Liên hợp quốc Việt Nam. Ảnh: Muôn Nguyễn

Bà Francesca Nardini - Phó Trưởng đại diện UNDP Việt Nam, đánh giá cao cam kết của Việt Nam trong giảm thiểu rác thải nhựa đại dương và cho biết, dự án sẽ kế thừa và mở rộng các mô hình hiệu quả đã triển khai như Trạm trung chuyển phân loại vật liệu tại Quy Nhơn và mô hình “ngư dân mang rác từ biển về bờ”.

Đại diện UNDP lưu ý một số yếu tố quan trọng nhằm bảo đảm tiến độ và hiệu quả thực hiện, trong đó có yêu cầu đẩy nhanh triển khai trong năm đầu tiên của dự án, tăng cường điều phối liên ngành, thiết lập cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa Cục Biển và Hải đảo Việt Nam cùng tỉnh Gia Lai, cũng như đáp ứng yêu cầu huy động tối thiểu 10 triệu USD đồng tài trợ từ nhiều nguồn.

Bà Francesca Nardini khẳng định, UNDP sẽ tiếp tục đồng hành cùng Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng như Cục Biển và Hải đảo Việt Nam trong suốt quá trình thực hiện dự án, bảo đảm tuân thủ đầy đủ các tiêu chuẩn về giám sát, đánh giá và an toàn môi trường - xã hội của UNDP và GEF, góp phần tăng cường năng lực quản lý rác thải nhựa đại dương và thúc đẩy kinh tế biển bền vững, hướng tới một tương lai tuần hoàn, phát thải thấp và không còn rác thải nhựa cho đại dương và cộng đồng ven biển Việt Nam.

Bà Nguyễn Mỹ Hằng - Trưởng phòng Khoa học, Công nghệ và Hợp tác quốc tế (Cục Biển và Hải đảo Việt Nam) chia sẻ về một số kết quả của việc giảm thiểu ô nhiễm rác thải nhựa đại dương tại Việt Nam trong thời gian qua. Ảnh: Muôn Nguyễn

Ông Nguyễn Việt Cường - Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ môi trường, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Gia Lai. Ảnh: Muôn Nguyễn

Tại Hội thảo, ông Nguyễn Việt Cường - Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ môi trường, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Gia Lai cam kết sẽ phối hợp với Cục Biển và Hải đảo Việt Nam và các bên để thực hiện dự án. Trong đó, sẽ tập trung vào một số mô hình: phân loại rác và thu gom tại nguồn tại một đô thị và một vùng nông thôn trên địa bàn; Mở rộng quy mô thu gom chất thải nhựa trong lĩnh vực đánh bắt hải sản tại Cảng Quy Nhơn; Thực hiện tránh nhựa một lần trong lĩnh vực thực phẩm và đánh bắt cá để giảm lượng chất thải nhựa được tạo ra và tổng lượng nước tiêu thụ và phát thải khí nhà kính.

Phát biểu bế mạc Hội thảo khởi động Dự án, Cục trưởng Nguyễn Đức Toàn bày tỏ sự cảm ơn sâu sắc tới các đại biểu đã có các ý kiến chia sẻ tâm huyết, đề xuất từ phía nhà tài trợ. Các ý kiến đã làm rõ hơn bối cảnh, mục tiêu, phương pháp triển khai cũng như định hướng phối hợp trong thời gian tới, nhằm đảm bảo Dự án được triển khai hiệu quả, thực chất và bền vững. Ảnh: Muôn Nguyễn

Các đại biểu tham dự Hội thảo chụp ảnh lưu niệm. Ảnh: Muôn Nguyễn